Leestijd: 4-5 minuten – geschreven door Floor
Ben jij hoogsensitief/ hooggevoelig of aan het herstellen van een burn-out? Ervaar je stress en vind je het lastig om bij jezelf te blijven? In dit blog deel ik mijn verhaal als ervaringsdeskundige op het gebied van burn-out, stress, hooggevoeligheid en lees je hoe waardevol het beoefenen van de krijgskunst Aikido daarbij kan zijn.
Hoogsensitiviteit, stress en burn-out
Hoogsensitiviteit, stress en burn-out hebben veel overeenkomsten. Hoogsensitieve mensen krijgen meer prikkels binnen en verwerken deze prikkels moeilijker, diepgaander dan niet-hoogsensitieve mensen. Mensen die burn-out zijn hebben zich o.a. te lang blootgesteld aan overprikkeling (stress). Er is tijd nodig om te herstellen van overprikkeling, maar zoals je veel mensen in deze drukke maatschappij hoort zeggen: “Ik heb geen tijd of onvoldoende tijd” voor dat soort dingen. Toch is het belangrijk dat je tijd vrij maakt om te ontladen, prikkels vermindert en ook voor dingen je voeden en helpen. Bijvoorbeeld een Aikido-training, meditatie, yoga, wandelen, creatief bezig zijn.. wat het is ook is waar jij van oplaadt en blij van wordt. Doe je dit niet? Dan stapel je prikkels op en ben je op de lange termijn vatbaarder voor allerlei vage (pijn)klachten, chronische vermoeidheid, burn-out, fybromialgie e.d.
Zelf heb ik een burn-out ervaren. In mijn herstelperiode was ik nog lange tijd sneller moe, gevoeliger voor stress en raakte ik gemakkelijker overprikkeld. Jarenlang was het voor mij een zoektocht (gevecht) om antwoorden te vinden op vragen: “Waarom voel ik mij altijd moe? Wat is de oorzaak van mijn pijntjes? Ga ik mij nog wel beter voelen?” Ik kreeg geen antwoord. Wat ik ook probeerde, van voedingsadviezen tot diverse therapieën, ik bleef vermoeid en raakte snel overprikkeld.
Kill Bill
Natuurlijk niet letterlijk ‘Bill killen’…
Op een avond keek ik opnieuw naar Quentin Tarantino’s martial arts film, Kill Bill, maar nu raakte ik echt geboeid door de vechtkunst Kungfu en de weg ernaartoe. In de films krijg je een vleugje mee van de Oosterse filosofie. Op het internet las ik over Kungfu en kwam ik terecht bij een lijst van vechtsporten. Mijn oog viel al snel op de Japanse krijgskunst Aikido. Ik las dat, in tegenstelling tot Kungfu, er in Aikido nauwelijks klappen worden uitgedeeld. Ik wilde stoppen met vechten en de situatie accepteren zoals het was. De kunst was alleen om daarmee te leren omgaan. Aikido is de kunst van het niet-vechten, dus dat moest het zijn!
Foto: Gerben Maarssen – van den Brink
Als een echte ‘Uma Thurman’ startte ik met één Aikido-training per week. Al snel voelde ik mij thuis op de mat en vond het allemaal waanzinnig interessant. Ik merkte dat ik er nieuwe energie van kreeg, maar na een aantal weken wilde ik er toch mee stoppen… waarom? Mijn balans was compleet verstoord. Ik ervoer angst, onzekerheid en had nog steeds last van allerlei lichamelijke klachten. Na een korte mentale strijd met mezelf besloot ik om door te zetten. Ik gaf Aikido al mijn focus en energie en ondanks mijn vermoeidheid ging meer trainen. Ik wilde de krijgskunst leren en een nieuwe levenstijl creëren om er later mijn antwoorden in te vinden. Het was een rollercoaster – ik ging door allerlei emoties heen – maar kwam steeds dichter bij mijzelf…
Aikido-training als een ‘behandelmethode’
Bij stress, hoogsensiviteit/ hooggevoeligheid en burn-out ervaar je zowel geestelijk als lichamelijk disbalans. Hoe vermoeid en overprikkeld je ook bent, het is belangrijk dat je weer in beweging komt om je balans te herstellen. Je kunt gaan fitnessen of een andere baan nemen. Misschien geeft het je even energie, maar heb je er op lange termijn ook iets aan? Het is raadzaam om nieuwe gewoontes in je dagelijks leven te integreren zoals rust, ontspanning en ontlading van overtollige prikkels. Naast wandelen in de natuur is Aikido voor mij een behandelmethode geweest om te herstellen van een burn-out en te leren omgaan met stress. Ik voel mij inmiddels een ander mens! Aikido kan voor mensen die disbalans (in lichaam en geest) ervaart een behandelmethode worden.
Hoe dan?
Aikido-training ondersteunt een evenwichtige en natuurlijke levenswijze. Je traint eeuwenoude en natuurlijke basisprincipes, zoals:
- een correcte houding (Kamae)
- ruimtelijk bewustzijn en afstand (Ma-ai)
- timing (Sen)
- vloeiend bewegen (Ki no nagare)
Door het vele beoefenen van deze basisprincipes ontwikkel je een betere eenheid en coördinatie tussen lichaam en geest (balans). De principes zijn ook van toepassing in je persoonlijke leven. Je leert om anders om te gaan met conflicten en weerstand (stress), maar ook het leren “zijn” in het hier-en-nu zonder te oordelen. Vrij (mee)bewegen in stressvolle situaties, ontspannen zijn en je realiseert dat vechten geen zin heeft. Misschien ben je gewend om kracht te gebruiken als er weerstand ontstaat. Je zet jezelf bijvoorbeeld vast in je lichaam of situaties. In Aikido leer je kracht te gebruiken vanuit ontspanning in het lichaam, en niet vanuit de spieren!
Aikido Ki principles
Aikido betekent vrij vertaald “de weg om in harmonie te komen met Ki”. Ki betekent letterlijk vertaald “levensenergie” en dat is wat je lichaam nodig heeft om te kunnen functioneren. Wil jij je burn-out, stress-klachten of hoogsensitiviteit/ hooggevoeligheid overwinnen? Dan zet jij je geest en lichaam vast in een ánder moment dan het hier-en-nu. Je levensenergie stroomt daardoor minder goed. Naast basisprincipes kent Aikido ook Ki principes. Bij het beoefenen van Ki word je bedreven in het herkennen, gebruiken en kanaliseren van jouw energie.
Toen ik met Aikido begon, werd ik vaak verrast door het ervaren van Ki oefeningen. Ik ben mij in de principes gaan verdiepen: Ai-ki–do leert mij om bij mijzelf te blijven en door veel training kan ik al beter omgaan met stress & overprikkeling. De onderstaande 4 Ki principes zijn ontwikkeld door Koichi Tohei, de grondlegger van Ki-Aikido. Hij was een oud-leerling van Morihei Ueshiba (O’ Sensei, de grondlegger van Aikido).
1. Keep one point
Focus je met je geest op je One point, “centrumpunt”, ongeveer 5 cm onder je navel en wees je lichamelijk bewust van je ademhaling. Je accepteert wat er ook gebeurt zonder deze intentie te verliezen. Je doet je best om bij jezelf (centrumpunt) te blijven.
2. Relax completely
Laat alle (onnodige) spanning in je lichaam los, zonder in elkaar te zakken. Je bent sterk genoeg om ontspannen te zijn.
3. Keep weight Underside
Houd het gewicht aan de onderkant. Accepteer de natuurwet van de zwaartekracht. Dit is je meest comfortabele houding. Je lichaam voelt flexibel, zacht en gecentreerd.
4. Extend Ki
De universele energie stroomt vrij door ons lichaam heen. Je bent bewust van het moment en kunt gemakkelijk alle kanten op bewegen.